De agrarische sector heeft nog steeds een imago dat niet alles wat daar gebeurt geheel volgens de regels is en wordt daarom extra gecontroleerd. Wat te doen?
De Inspectie van het ministerie van Sociale Zaken en Werkgelegenheid (SZW) is een inspectiedienst waarin onder andere de vroegere arbeidsinspectie is opgenomen. De Inspectie heeft als kerntaken te controleren of de werkomstandigheden op een bedrijf gezond en veilig zijn, of de werktijden in acht genomen worden, of er illegalen tewerkgesteld zijn, of de administratieve verplichtingen ten aanzien van personeel worden nageleefd en of de juiste lonen betaald worden.
Als de Inspectie bij u onregelmatigheden constateert, kunnen de boetes flink oplopen. Zo is de boete per illegaal tewerkgestelde werknemer € 8.000,- voor de eerste keer dat er één bij u wordt aangetroffen. Ook als u zich daarvan niet bewust was, omdat men u bijvoorbeeld verkeerde verblijfsdocumenten heeft gegeven. Als het uitzendbureau waarmee u werkt ook nog eens niet geregistreerd staat als ‘uitzender’ bij de KvK, komt daar nog eens een boete van € 12.000,- per werknemer bovenop, en zullen daarnaast ook nog extra boetes worden opgelegd omdat uw administratie kennelijk niet op orde was.
Ook als de Inspectie constateert dat de door u als ZZP-er ingehuurde kracht eigenlijk als werknemer moet worden aangemerkt en dan te weinig loon ingevolge de cao heeft gehad, riskeert u een boete die kan oplopen tot € 12.000. En bij een gebrekkige loonadministratie nog eens € 12.000.
Bezoek van de Inspectie SZW
Een bezoekje van de Inspectie wordt zelden van tevoren aangekondigd, zodat u zich kunt voorbereiden. Wat te doen als ze ineens op de stoep staan?
Geef de inspecteurs in eerste instantie een aparte ruimte, vraag naar hun SZW-id-bewijs en noteer de gegevens. Zorg dat u de inspecteurs met twee personen te woord staat. Vraag naar het doel van hun komst en vraag of het om ‘toezicht’ of ‘opsporing’ gaat, of zij toezichthouders zijn of ook opsporingsbevoegdheid hebben, en of u als getuige of verdachte wordt gezien. Bij een toezichtstaak dient u volledig mee te werken en een antwoord dat u geeft op een vraag van de inspecteur dient naar waarheid te zijn. Gaat het om opsporing en bent u verdachte, dan hoeft u niets te zeggen. Ook als gezegd wordt dat u in een onderzoek slechts getuige bent hoeft u niets te zeggen, behalve als een rechter de inspecteur toestemming heeft gegeven tot het onderzoek.
Een opsporingsambtenaar heeft de meest vergaande bevoegdheden, tot aanhouding en inbeslagneming aan toe. Maar ook een toezichthouder mag behalve uw privéwoning alle ruimten betreden die hij wenst en uw zakelijke administratie inzien, er kopieën van maken of deze voor enige tijd meenemen.
Het kan zijn, dat de inspecteurs tijdens een opsporingsbezoek zaken tegenkomen die zij verdacht vinden. Dan kan een ‘toezichtinspectie’ in een ‘opsporingsonderzoek’ veranderen. De inspecteurs dienen u dat wel mee te delen, want u hoeft dan niet meer op vragen van te antwoorden. Vergeten de inspecteurs dit te melden, dan mogen de antwoorden die u heeft gegeven in principe niet in een rechtszaak worden gebruikt, maar ja, bewijs dat maar. Het blijft dus het beste om in alle gevallen zo min mogelijk te antwoorden, ook als u de antwoorden wel kent. Uiteraard mag u aangeven dat u het antwoord op een bepaalde vraag niet weet en nog wilt uitzoeken. Maar werk verder wel mee met wat de inspecteurs vragen.