Een onderneming met als rechtsvorm een BV (of NV) heeft als voordeel dat de bestuurder niet in privévermogen aansprakelijk is voor de schulden van de BV. Bij een eenmanszaak, maatschap, VOF dan wel CV ligt dit anders. Desalniettemin kan ook een bestuurder van een BV in sommige gevallen persoonlijk aangesproken worden als het mis gaat.
Aansprakelijkheid geldt reeds bij de oprichting van een BV, nu de bestuurder persoonlijk aansprakelijk is voor rechtshandelingen die zijn verricht tijdens de oprichting van de BV. Deze aansprakelijkheid eindigt eerst, als aan de juiste oprichtingsvereisten is voldaan en de opgerichte BV de rechtshandelingen heeft bekrachtigd.
Is de onderneming eenmaal opgericht, dan dient jaarlijks een jaarrekening te worden gedeponeerd. Is de jaarrekening misleidend, dan kan elke bestuurder hoofdelijk aansprakelijk gesteld worden voor schade die derden hierdoor leiden, ook als de bestuurder in een eerder stadium décharge is verleend. Een bestuurder zal dan zelf moeten bewijzen dat de misleidende voorstelling niet aan hem te wijten is, om aan diens aansprakelijkheid te ontkomen. Bovendien dient de jaarrekening tijdig en op de juiste wijze openbaar gemaakt te worden.
Gaat het op enig moment bergafwaarts met de BV, dan is des te meer waakzaamheid geboden. Ingeval van faillissement kunnen bestuurders hoofdelijk aansprakelijk gesteld worden als het bestuur zijn taak kennelijk onbehoorlijk heeft vervuld. Dit is het geval als het bestuur namens de BV verplichtingen aangaat terwij1 hij op dat moment weet of redelijkerwijs behoort te weten dat de BV deze verplichting niet kan nakomen.
Voor wat betreft de afdracht van de premies sociale verzekeringen dient betalingsonmacht tijdig aan de fiscus te worden gemeld op straffe van persoonlijke aansprakelijkheidsstelling door de belastingdienst. Verder kunnen een curator en/of individuele schuldeisers de bestuurder(s) in privé aanspreken op grond van kennelijk onbehoorlijk bestuur. Bepaalde overtredingen zijn zelfs nog strafrechtelijk gesanctioneerd, zoals het niet naleven van overheidsvergunningen of wetten.
Teneinde zoveel mogelijk aansprakelijkheid tegen te gaan is dus waakzaamheid als bestuurder geboden. Op het moment dat men bij een bestaande onderneming een bestuursfunctie gaat vervullen, is het aan te raden een gedegen onderzoek te verrichten naar de gang van zaken binnen de onderneming en als nieuwe bestuurder een vrijwaring van de onderneming te eisen voor bijvoorbeeld de kosten van juridische procedures, eventueel te betalen schadevergoedingen en boetes etc. alvorens de functie te aanvaarden. Voorts kan nog gedacht worden aan het afsluiten van een bestuurdersaansprakelijkheidsverzekering ten behoeve van de bestuurder, die ook de rechtsbijstand vergoedt.
Een en ander neemt echter niet weg dat een bestuurder persoonlijk aansprakelijk blijft in de gevallen dat hem een ernstig verwijt over het door hem gevoerde beleid valt te maken.
